LE MIRACLE GREC

De vraag komt altijd opnieuw terug: waarom zou je vandaag nog Grieks leren? En het antwoord op die vraag blijft moeilijk. Of het valt een beetje mager uit.

“Het Grieks is een mooie, zinnelijke taal.” Dat is zo: het Grieks is erg klankrijk, maar is het Italiaans dat ook niet?

“De Griekse grammatica is moeilijk en stimuleert dus het redeneervermogen.” Opnieuw juist, maar geldt hetzelfde niet voor het Duits met zijn naamvallen of het Frans en Spaans met hun werkwoordsvormen, met hun subjunctief en hun passé simple, die trouwens op de (Griekse) aorist lijkt?

“Met de Griekse taal in je hoofd herken je veel hedendaagse woorden, de etymologie. Dat theorie en theater bijvoorbeeld allebei afgeleid zijn van een werkwoord dat zo iets als ‘zien’ of ‘schouwen’ betekent.” Akkoord, maar is dat een voldoende reden?

“Het is een overweldigende cultuur – die beelden, die vazen, die tempels, die amfitheaters…” Zonder enige twijfel, en misschien zie je meer en beter als je Grieks kent.

Kennis van het Grieks is onontbeerlijk om de Griekse wereld te ontdekken. Hoe de Grieken een nieuw politiek stelsel hebben uitgevonden dat ze zelf niet democratie noemden, maar isonomia, gelijkheid voor de wet. En de filosofie, dat eindeloze geduld om de moeilijkste en meest onbeantwoordbare vragen te stellen: schoonheid – wat is dat eigenlijk? En rechtvaardigheid? En een goed leven? En wij, wij mensen, wie zijn wij eigenlijk? En de tragedie, die met schroom, maar zonder vrees de duisternis van het menselijk hart verkent…

Als je toetreedt tot de Griekse taal, leer je op een heel andere manier denken. De filosofie van Plato, de verzen van Pindarus, de tragedies van Sophocles leer je niet kennen door ze in vertaling te lezen. Die vertalingen hebben de tekst vaak gemoderniseerd en geactualiseerd. Paradoxalerwijze openen ze de antieke tekst niet, maar sluiten hem definitief af, en blokkeren zo de toegang tot de oorspronkelijke Griekse ervaring. Je moet de andere weg afleggen, terug naar het Grieks van de vijfde of de vierde eeuw voor onze jaarrekening. “Übersetzen” zegt het Duits, “overzetten”, maar dan van het Nederlands naar het Grieks, de oever van het Nederlands achterlaten en de overzetboot nemen naar het Griekse land. Dan leer je wat het betekent om anders te denken, te spreken, te ervaren, om anders in de wereld te staan. Dan leer je.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.