Amanda Gorman heeft velen aangesproken met een tot de verbeelding sprekende performance. Ze was een elegante verschijning met haar modieuze, stijlvolle jas en haar sierlijk Afro-kapsel, maar maakte vooral indruk met haar fantastisch declamatorisch vermogen. Met haar tekst neemt ze afscheid van het debacle van de voorbije jaren, ze bezweert en prijst, ze vraagt ons na te denken over de opdracht van de democratie. Merkwaardig genoeg, schrikt ze er niet voor terug om bij deze politieke gebeurtenis diep-religieuze taal te hanteren. Daarbij doet ze een beroep op twee fundamenteel religieuze thema’s: ‘redemption’ (‘verlossing’) en ‘mercy’ (‘genade’). Bovendien verwijst ze uitdrukkelijk naar de Schrift (‘Scripture’) en citeert ze op een licht verdoken manier de fameuze Bergrede van Jezus.
‘Be the light’ herhaalt de woorden uit de Bergrede: ‘jullie zijn het licht van de wereld’, ‘jullie zijn het zout van de aarde’. Deze woorden bevatten niet de specifiek christelijke doctrine, maar putten uit een archetypische religieuze symboliek. Amanda Gorman roept ons op ‘to live up to our own time’, om volledig hedendaags te zijn en de moeilijkheden van onze tijd aan te pakken, en grijpt desalniettemin terug naar die weinig eigentijdse, in de vergetelheid geraakte religieuze taal.
Een tweeëntwintigjarige studente van het prestigieuze Harvard poogt haar land te reanimeren en zoekt daarvoor inspiratie in de woordenschat van oude religies. Heeft ze de grenzen van de geseculariseerde staat overschreden of heeft ze ons herinnerd aan wat we vergeten: de sacraliteit eigen aan de eedaflegging van een president? In deze godverlaten tijd resten ons weinig woorden om sacrale momenten op te luisteren. Misschien is het gepast om ons voorzichtig te wenden tot die tradities die nog enige voeling hadden met wat het profane overstijgt en ons helpen om de vierjaarlijkse ritus waarin een democratische samenleving zichzelf vernieuwt, zinvol te vieren.
Helemaal eens met je bespiegeling! De voordracht was inderdaad indrukwekkend, beklijvend, erg nodig na vier jaar schaamteloosheid. Op het diepste punt gekomen verschijnt er niet zelden een verlossend ogenblik, een nieuw élan! Dank!
Ik ben niet religieus opgevoed en herken verwijzingen naar dergelijke teksten niet, hoewel ik de schoonheid ervan kan voelen. Ik was diep onder de indruk van de tekst en voordracht van deze jonge vrouw. Het gaf hoop.