Op fietstocht in Frans-Vlaanderen slaag ik er niet in de gelaagdheid van de landschappelijke omgeving te ontwarren. Het is geen toeval, aldus Paul van Nevel, dat de middeleeuwse polyfonie in deze streek ontstond: de melancholische mist en het rustige ritme van de glooiingen inspireerden componisten als Guillaume Dufay. Hetzelfde landschap is gebrandmerkt door de Groote Oorlog: in Fromelles bijvoorbeeld, waar honderden Australiërs, voor ze het leven lieten, hun brieven naar het andere eind van de wereld ondertekenden met de kreet ‘From Hell’. De veldslag wordt met een standbeeld herdacht: een oudere man draagt een jonge gewonde of dode. Het waren de vaders die hun zonen offerden – in een mislukte imitatie van het christelijk ritueel. Ik word er ademloos stil van. Is de sculptuur misschien de bronzen versie van het eeuwenoude Kyrie eleison?
Beste Dirk,
Jouw vraag “Is de sculptuur misschien de bronzen versie van het eeuwenoude Kyrie eleison?” is voor mij een bron van nieuw inzicht: erbarmen is een christelijke opdracht. Uw verhaal van de Grootte Oorlog doet mij denken aan m’n grootvader. Gustaaf Rieberghe stierf aan de gevolgen van de gasaanvallen aan de IJzer in een hospitaal in Parijs. Z’n jongere broer, Medard, mocht het front verlaten, tijdens een ’three day spree’, om z’n stervende broer te bezoeken. Op z’n sterfbed vroeg Gustaaf om voor z’n vrouw en vier jaar oud dochtertje ( dat later m’n moeder werd) te zorgen. Na de oorlog nam Medard die opdracht zodanig ter harte dat z’n toenmalige lief de verloving verbrak. Een jaar nadien trouwde Medard met m’n grootmoeder Maria Van Brabant. Daardoor kreeg m’n moeder geen halfbroers en halfzusters, ze waren ‘drie-kwart’. Medard maakte geen onderscheid tussen m’n moeder en z’n eigen kinderen. Het was liefde ‘over de dood’ heen voor z’n broer die (onder meer) daar voor zorgde.
Creatively,
Johan