Vlaamse en Nederlandse dichters (Eddy van Vliet, Anton Korteweg, Stefan Hertmans, Rutger Kopland, Leonard Nolens, Gerrit Kouwenaar – om slechts die te noemen) en beeldende kunstenaars van vele landen over de hele wereld (Polen, Guatemala, Colombia, Australië bijvoorbeeld) verenigd in een kunstdorp: is er een meer geschikte vrijplaats voor de verbeelding, de zintuiglijke gewaarwording, de ontroering?

Beeldende kunstenaars staan vandaag voor een kolossale opgave: hoe kun je in deze tijd die door beelden overspoeld wordt, nog één beeld naar voor schuiven? Hoe kun je de kijker ertoe brengen om stil te staan en aan één beeld aandacht te besteden? De meeste kunstenaars in Watou zijn daarin geslaagd door een politieke zorg om de wereld te koppelen aan hun talent om beelden te scheppen. Het centrale thema luidt: Over de kracht van mededogen. Gevraagd wordt naar mededogen met de door politieke corruptie, economische hebzucht en ecologische rampen bedreigde wereld. Want zoals de Poolse kunstenaar Filip Markiewicz het uitdrukt: “The world is a stage but the play is badly cast”.

Mededogen vraagt Tierra, een video van Regina José Galindo uit Guatemala. De video toont een blote vrouw in een stuk weiland dat volledig afgegraven wordt door een bulldozer. De gigantische klauw van de graafmachine schept altijd opnieuw aarde weg van rond de roerloze vrouw die uiteindelijk op een piepklein eilandje achterblijft. De ongelijke strijd tussen het weerloze lichaam en de niets ontziende, onmenselijke machine doet je bijna in angst weg kijken. Galindo bekritiseert de brutale onteigening van de Maya-bevolking door de grootindustrie en suggereert dat economische belangen de mensen niet verenigen, maar in het isolement duwen.

Van Alex Seton uit Australië is een marmeren beeld dat een zittende figuur voorstelt. Eigenlijk zie je alleen een zeil in de vorm van een neerhurkende persoon; in of onder het zeil schuilt niets. Het beeld heeft als titel Refuge gekregen: de kunstenaar zinspeelt dus op de problematiek van vluchtelingen en asielzoekers. Het marmer verleent de anonieme no-body – het zeil bedekt niet iemand – een soort klassieke grandeur. De figuur zou een vrouw in chador kunnen zijn, of een van de vrouwen die in rouw neergezegen zijn aan de voet van het kruis, zoals je die bijvoorbeeld ziet op de schilderijen van Rogier van der Weyden. Door deze allegorisering verwerft het beeld een bijna universele betekenis: het symboliseert het lijden van mensen dat vaak naamloos is, niet wordt verteld en geen plaats heeft in de geschiedenis.

Er is de wereldkaart van Eckart Hahn uit Duitsland, getiteld One World. De wereldkaart met Noord- en Zuid-Amerika, Afrika, Europa en Azië bestaat uit verschillende vlammen die elkaar opzoeken. De wereld gaat in vlammen op, de wereld is een reusachtige brandhaard geworden. Zelden heb ik iets gezien dat zo de ijskoude rillingen over mijn lichaam joeg of mij – één ogenblik lang – veranderde in een zuil van zout, (zoals eens de vrouw van Lot, die aanschouwde hoe zwavel neerdaalde op de steden Sodom en Gomorra.)

Kunst zal de wereld niet redden, maar misschien ontspringen het vermogen om de wereld uit te beelden en het vermogen om zich voor de wereld in te zetten aan dezelfde bron. Misschien wordt daar ook de gedachte gevoed dat wij, mensen, aan de planeet aarde toebehoren en voorbestemd zijn om op die planeet een wereld te stichten.